Đóng phí và thuế ở Nhật

Các bạn TTS thường thắc mắc về vấn đề lương khi công ty thanh toán là “Tại sao lại trừ nhiều quá ?!”.

Thực ra,nguyên nhân chính là do các bạn không chịu đọc,không chịu học về cơ chế lương ở Nhật. Các bạn đã được phát cuốn sách có tựa đề là Sách hướng dẫn thực tập sinh kỹ năng. Nhưng hầu hết các bạn đều không mở ra đọc. Khi nhận bảng lương thì cứ thắc mắc tại sao em bị trừ nhiều.

Điều đầu tiên các bạn cần nắm rõ là khi sống và làm việc ở Nhật thì sẽ có 2 loại hình mà bạn cần phải thanh toán là : phí và thuế.

Phí

Thường nó sẽ có các loại phí sau :

- Phí bảo hiểm xã hội 社会保険（しゃかいほけん）: nó bao gồm phí 健康保険（けんこうほけんBảo hiểm sức khỏe）、厚生年金保険（こうせいねんきんほけんBảo hiểm lương hưu phúc lợi）及び雇用保険（こようほけんBảo hiểm thất nghiệp）

Trong đó phí 健康保険（けんこうほけんBảo hiểm sức khỏe）được tính dựa trên mức lương của bạn nhân với tỷ lệ bảo hiểm (%) do hiệp hội bảo hiểm quy định theo từng vùng. Bạn có thể xem tỉ lệ này ở trang web http://kyoukaikenpo.or.jp 

Mỗi địa phương sẽ có mức khác nhau. Ví dụ tỉnh Saga là 10,47%, tỉnh Niigata là 9,69% thì bạn đang ở Saga chẳng hạn. Nó sẽ là : 10,47% X(nhân với) mức lương cơ bản của bạn và chia 2. Thì bạn sẽ có số tiền phí Bảo hiểm sức khỏe mà bạn phải đóng.

Tại sao phải chia 2 là vì số tiền này công ty của bạn và bạn chịu mỗi bên một nửa.

厚生年金保険（こうせいねんきんほけんBảo hiểm lương hưu phúc lợi）thì nó có mức (%) thống nhất trên toàn nước Nhật là : 18,182%

Có nghĩa là bạn lấy : 18,182% X(nhân với) mức lương cơ bản của bạn và chia 2. Thì bạn sẽ có số tiền phí bảo hiểm lương hưu phúc lợi厚生年金保険.

Trường hợp này cũng như đối với phí bảo hiểm sức khỏe. Chia 2 là vì bạn và công ty mỗi bên chịu một nửa.

---

Ở Nhật trong trường hợp bạn không đi làm công ty(không có bảo hiểm sức khỏe và bảo hiểm lương hưu phúc lợi) thì bạn buộc phải tham gia vào 国民健康保険（こくみんけんこうほけんBảo hiểm sức khỏe quốc dân）và 国民年金（こくみんねんきんQuỹ lương hưu quốc dân）

Trong đó mức phí của国民健康保険 được quy định theo từng địa phương.

Còn国民年金 thì thống nhất trên toàn quốc là 16.490 Yên/năm

Lúc bạn vừa vào Nhật, ở trung tâm thì bạn phải đóng số tiền này.(có thể Nghiệp đoàn đóng thay)

-雇用保険（こようほけんBảo hiểm thất nghiệp）thì bạn phải đóng 100% số tiền này. Công ty khấu trừ là thay mặt bạn trả phí này.

Ngoài ra có 1 loại thuế mà phía công ty phải đóng cho các bạn đó là 労災保険（ろうさいほけん:Bảo hiểm tai nạn）. Phí này do công ty chịu.

Thuế

Có 2 loại thuế mà bạn đóng là thuế thu nhập (所得税：しょとくぜい) và thuế cư trú（市民税:しみんぜい）

Thuế thu nhập (所得税：しょとくぜい)

- Thuế thu nhập sẽ bị trừ vào lương khoản tiền thuế ứng với tổng thu nhập được thanh toán và vào tháng 12 sẽ tiến hành điều chỉnh giữa số tiền thuế tương ứng với tổng số tiền lương trong năm đó và số tiền thuế mà bạn đã bị trừ vào lương để tiến hành truy thu thêm hoặc hoàn trả sai lệch (thường là hoàn trả sai lệch chứ ít khi truy thu thêm trừ phi bạn có đột biến về làm thêm chẳng hạn làm phát sinh thu nhập….)

(所得税：しょとくぜい) Thuế thu nhập thì được tính như sau :

• Nếu tổng số lương thu nhập dưới 195 man (1,950,000 Yên) thì mức thuế là 5%
• Nếu tổng số lương thu nhập dưới 330 man (trên 195 man) thì mức thuế là 10% : 97,500 Yên
• Nếu tổng thu nhập vượt 330 man và dưới 695 man thì mức thuế là 20% : 427,500 Yên
• Nếu tổng thu nhập vượt 695 man và dưới 900 man thì mức thuế là 23% : 636,000 Yên
• Nếu tổng thu nhập vượt 900 man và dưới 1800 man thì mức thuế là 33% : 1,536,000 Yên

Thuế cư trú（市民税:しみんぜい）

Thuế cư trú là thuế đánh vào thu nhập của năm trước đó và số tiền này sẽ được thanh toán cho chính quyền địa phương nơi bạn ở bằng cách trừ vào lương hàng tháng kể từ tháng 6 khoảng tiền thuế đã được tính vào ngày 1 tháng 1 năm thứ 2 và chia làm 12 lần.

Việc nộp thuế trong thời gian bạn ở Nhật sẽ do công ty trừ vào lương hàng tháng để nộp cho nhà nước và chính quyền địa phương. Do khoản thuế cư trú tính theo năm đã được xác định nên dù bạn về nước ở giữa niên độ hành chính vẫn phải nộp số tiền thuế còn lại của niên độ đó (có 1 số địa phương họ miễn cái này nhưng không phải là tất cả. Nếu họ bảo bạn thanh toán tốt nhất là bạn đừng còn chần chừ vì dính đến thuế là dính đến tương lai ở Nhật của bạn)

Và bạn nhớ là mỗi địa phương thì họ có số tiền thuế khác nhau. Ở 23 quận của Tokyo thì đương nhiên phải khác ở Hokkaido..v.v. Bản thân 23 quận ở Tokyo thì mỗi quận cũng có khả năng là mức thuế khác nhau. (Cái này Q không ở Tokyo nên không rõ cụ thể là bao nhiêu ?)

---

P.T.Q